Familieopstellingen
De oorsprong van de methodiek systemisch werken ligt onder andere bij Bert Hellinger. Hij ontdekte de kenmerken van elk systeem en ontwikkelde een methode om hiermee te werken en de oorzaken inzichtelijk te maken. Hij ontwikkelde het systemisch werken in eerste instantie voor het werken met families (familieopstellingen), later deed hij dat ook voor organisaties (organisatieopstellingen).
Een familieopstelling is een ruimtelijk beeld van een familiesysteem. Het doel van een opstelling is om symptomen en onbewuste dynamieken in beeld te krijgen. Bij een familieopstelling zijn er:
- Een begeleider
- Een vraaginbrenger
- Representanten
- Toeschouwers
Na de opstelling gaat het proces verder. De ervaring, het inzicht en het gevoel van de opstelling hebben vaak duurzaam effect op de deelnemers. Opstellingen werken verder op onbewust niveau. De opstelling maakt patronen zichtbaar die zich in het familiesysteem voordoen.


Veel van onze onbewuste overtuigingen, gedragingen en patronen vinden hun oorsprong in de systemen (gezin van herkomst) waarin we zijn opgegroeid. We hebben bekrachtigende en beperkende patronen, vaak uit loyaliteit, meegenomen. Deze (beperkende) patronen kom je in je huidige leven vaak weer tegen binnen nieuwe systemen bijvoorbeeld je relatie of je werk.
Met familieopstellingen (individueel of groep) kun je deze onbewuste patronen weer zichtbaar maken. Via een opstelling van het systeem komt naar voren op welke manier iemand onbewust aan zijn systeem en aan anderen met wie hij zijn lot deelt, is gebonden.